Sở Y tế TP HCM lên tiếng về việc các cơ sở y tế thiếu thuốc

Theo Sở Y tế, qua buổi làm việc, có thể khẳng định về cơ bản các bệnh viện và các cơ sở trên địa bàn TP đảm bảo cung ứng đủ thuốc cho nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân bởi hầu hết bệnh viện đã và đang tổ chức đấu thầu thuốc theo quy định.

“Tuy nhiên, khi được hỏi bệnh viện có thiếu thuốc hay không, câu trả lời của hầu hết các giám đốc đơn vị là có. Nhưng tất cả đều cho rằng đây là các vấn đề đã tồn tại từ rất lâu do nhiều nguyên nhân khác nhau, chứ không phải sợ sai mà không dám tổ chức đấu thầu hoặc đấu thầu muộn” – Sở Y tế thông tin.

Sở Y tế cũng lý giải về nguyên nhân gây ra thiếu một vài loại thuốc. Cụ thể:

Một số thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm vì không có nhà cung ứng do ngừng sản xuất như: Dopamin, dung dịch cao phân tử Dextran, huyết thanh kháng nọc rắn,…

Các loại thuốc phải kiểm soát đặc biệt như thuốc gây nghiện, hướng thần: Diazepam, Phenobarbital dạng tiêm, Midazolam,… trong những năm sau này khó tìm do nhà sản xuất trong nước gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu hoặc do các công ty trên thế giới đã ngừng sản xuất.

Một vài loại thuốc mới đây bị gián đoạn cung ứng do ảnh hưởng bởi cuộc xung đột Nga -Ukraina (thuốc Methotrexat sản xuất từ Belarus), hoặc do hết số đăng ký nhưng chưa được Bộ Y tế gia hạn. 

Trước những tình hình phát sinh mới này, các bệnh viện đều có phương án sử dụng thuốc thay thế, ngoại trừ một số thuốc không thể thay thế (như các loại huyết thanh kháng nọc rắn).

Bên cạnh đó, theo Sở Y tế TP HCM, các bệnh viện trên địa bàn còn bị động trong vấn đề mua sắm thuốc thuộc danh mục đàm phán giá và đấu thầu tập trung cấp quốc gia (công việc này do Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia thực hiện theo quy định). Nếu chờ có kết quả của trung tâm này thì khả năng thuốc bị thiếu. Còn nếu chủ động đấu thầu thì có khả năng gặp khó khăn trong thanh toán khi Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia có kết quả đấu thầu với giá thấp hơn giá mua của các bệnh viện đã đấu thầu trước đó.

Ngoài ra, một số thuốc mới phát sinh do các bệnh viện tuyến cuối triển khai thêm các kỹ thuật mới, chuyên sâu như thuốc điều trị trong lĩnh vực ung bướu, huyết học,… Hầu hết các thuốc này chưa có số đăng ký, chủ yếu là nhập khẩu chuyến hằng năm sau khi được Bộ Y tế cấp phép. Trường hợp Bộ Y tế chưa cấp phép kịp thì khả năng các thuốc này sẽ bị thiếu trong một khoảng thời gian nhất định (thực tế các bệnh viện đều mong Bộ Y tế xem xét, phê duyệt khi bệnh viện cần nhập khẩu chuyến để đáp ứng nhu cầu điều trị cho người bệnh).

Cùng với đó, một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có quy mô nhỏ, thiếu nguồn nhân lực tham gia công tác đấu thầu thuốc theo quy định, chưa có kinh nghiệm trong mua sắm (như Trung tâm Y tế quận, huyện; bệnh viện quận, huyện quy mô nhỏ). Các cơ sở này thường bị động trong công tác đấu thầu thuốc vì mua sắm với số lượng nhỏ và thiếu kinh nghiệm trong mua sắm thuốc bổ sung theo quy định đối với những thuốc không trúng thầu.

Sở Y tế đã có một số giải pháp đảm bảo cung ứng kịp thời thuốc, vật tư y tế trong thời gian sắp tới, trong đó có tham mưu lãnh đạo TP cho phép ngành y tế thành lập Trung tâm mua sắm tập trung thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị của ngành. Sở Y tế đã xây dựng Đề án và trình UBND TP phố xem xét, phê duyệt. 

Sở Y tế thành lập tổ công tác chịu trách nhiệm tiếp nhận các thông tin, tư vấn và hướng dẫn xử lý tình huống thiếu thuốc (nếu có) của các cơ sở khám, chữa bệnh. Sở cũng tổ chức các hội đồng chuyên gia (theo từng chuyên khoa) để rà soát, cập nhật lại các thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm trong các phác đồ điều trị, xây dựng các thuốc thay thế mang tính khoa học và phù hợp với tình hình cung ứng thuốc.

Ngoài ra, giám đốc các bệnh viện và cơ sở khám, chữa bệnh tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc tuân thủ phác đồ điều trị trong công tác kê đơn tại đơn vị mình. Sở Y tế tổ chức các đoàn kiểm tra về hoạt động quản lý cung ứng thuốc của các bệnh viện và hoạt động chuyên môn của hội đồng thuốc và điều trị có liên quan đến vấn đề cung ứng thuốc nêu trên.