Theo New York Times, các quan chức Ukraine giấu tên thất vọng với việc phương Tây nói rằng Kiev có đủ vũ khí cho một cuộc phản công chống lại Nga. Cuộc phản công của Ukraine bắt đầu vào đầu tháng 6 và gánh chịu tổn thất nặng nề về người và trang thiết bị.
Nguồn tin trên tiết lộ có tới 30% kho vũ khí của Ukraine đang được sửa chữa vào bất kỳ thời điểm nào, trong khi rất nhiều thiết bị của phương Tây được chuyển đến “trong tình trạng cũ hoặc không sử dụng được”.
Các xe bọc thép M113 đã bị loại biên sẽ được Bỉ sửa chữa và chuyển cho Ukraine. Ảnh: Army Recognition
Một trường hợp điển hình liên quan đến 33 khẩu pháo M109 của Mỹ do Ý viện trợ. Theo chính quyền Ý, các khẩu pháo đã ngừng hoạt động từ nhiều năm trước nhưng Ukraine yêu cầu tân trang để sử dụng.
Theo một tài liệu của phía Ukraine, nhà thầu Ultra Defense Corporation của Mỹ đã được trả 19,8 triệu USD để sửa chữa số vũ khí này. Thế nhưng, vào tháng 1-2023, nhà thầu Mỹ đã bàn giao 13 khẩu pháo “không phù hợp cho các nhiệm vụ chiến đấu”.
Trong bức thư gửi Lầu Năm Góc vào ngày 3-2, Giám đốc mua sắm quốc phòng của Ukraine Vladimir Pikuzo phàn nàn: “Công ty Mỹ, bên cung cấp dịch vụ, không có ý định thực hiện nghĩa vụ”.
Trong khi đó, ông Matthew Herring, Giám đốc điều hành của Ultra Defense Corporation có trụ sở tại Tampa, nói với New York Times: “Mỗi khẩu pháo đều hoạt động khi chúng tôi giao hàng”. Ông đổ lỗi cho phía Ukraine vì đã không bảo dưỡng pháo tự hành đúng cách.
Lính Ukraine chuẩn bị khai hỏa pháo tự hành M109 do Mỹ sản xuất ở Bakhmut, tháng 4-2023. Ảnh: New York Time
Theo một báo cáo của tổng thanh tra Lầu Năm Góc, các thiết bị do Lục quân Mỹ cung cấp cũng gặp một số vấn đề. Mùa hè năm 2022, một đơn vị lục quân Mỹ đóng tại căn cứ Arifjan ở Kuwait đã được lệnh gửi 29 chiếc Humvee tới Ukraine. Thế nhưng chỉ có 3 chiếc phù hợp để tham chiến.
Các nhà thầu đã làm việc đến cuối tháng 8-2022 để sửa chữa hộp số, rò rỉ chất lỏng, đèn hỏng, chốt cửa và dây an toàn. Tuy nhiên, khi những chiếc xe đến Ba Lan, 25 chiếc trong số đó đã bị hỏng lốp và phải mất thêm 1 tháng nữa mới tìm đủ lốp thay thế.
Đơn vị quân đội Mỹ tại căn cứ Arifjan được cho là sẽ gửi 6 khẩu pháo M777 đến Ukraine vào tháng 3-2022, nhưng các khẩu pháo cũng cần được “bảo dưỡng kỹ lưỡng” trước khi gửi đi. Phải mất 3 tháng để sửa chữa và vận chuyển đến Ba Lan, nhưng sau đó vẫn cần được sửa chữa thêm vì các khẩu pháo được đánh giá là “không có khả năng thực hiện nhiệm vụ”.
Phía Kiev phàn nàn rằng các thiết bị trị giá hàng trăm triệu USD mua theo hợp đồng vẫn chưa được chuyển giao. Tính đến tháng 12-2022, chính phủ Ukraine đã ký hợp đồng mua vũ khí và thiết bị giá hơn 800 triệu USD. Tuy nhiên, tính đến mùa xuân này, các hợp đồng trị giá “hàng trăm triệu USD” vẫn còn tồn đọng.
Giữa lúc tiết lộ của báo New York Times gây chú ý, hãng Reuters đưa tin Ukraine đang đàm phán với các nhà sản xuất vũ khí phương Tây để tăng cường sản xuất vũ khí. Các khí tài bao gồm máy bay không người lái, xe tăng và pháo các loại.