Cả Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc đều có một năm hoạt động sôi nổi trong phát triển không gian, từ giới thiệu các thiết kế tên lửa mới đến thử nghiệm tên lửa siêu thanh. Bây giờ, hai nước láng giềng đang đua nhau phóng vệ tinh gián điệp quân sự đầu tiên do chính họ chế tạo: Seoul dự kiến sẽ phóng từ Căn cứ Không gian Lực lượng Vũ trụ Vandenberg ở California vào cuối tháng này, trong khi Bình Nhưỡng đã hứa sẽ thực hiện lần thứ ba để phóng một vệ tinh vào quỹ đạo, sau khi nó đã hứa sẽ làm như vậy vào tháng 10 nhưng không thực hiện.
Nhưng cuộc đua này để phóng vệ tinh gián điệp không chỉ quan trọng đối với hai nước Triều Tiên láng giềng. Nga và Mỹ đã đầu tư vào thành công của Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc, tương ứng, và việc phát triển vệ tinh gián điệp bởi bất kỳ bên nào có thể có hậu quả đáng kể đối với sự chia rẽ chính trị ngày càng mở rộng giữa Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản một bên và Trung Quốc, Bắc Triều Tiên và Nga bên kia.
“Đây là một phần của quỹ đạo quân sự hiện đại hóa rộng lớn hơn ở cả hai bên, nơi người Nga, Trung Quốc và Bắc Triều Tiên có thể hợp tác chặt chẽ hơn với một số hệ thống vũ khí và các hệ thống khác trong tương lai. Và những điều này phải được đối phó bởi phản ứng của Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản”, Michael Raska, chuyên gia về quốc phòng và đổi mới quân sự tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, nói với TIME.
“Có khả năng điều này có thể phát triển thành một loại chiến tranh công nghệ ủy nhiệm nào đó”, nói Bo Ram Kwon, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng Hàn Quốc ở Seoul.
So với các nước láng giềng Nhật Bản, Trung Quốc và Nga, hai chương trình vũ trụ Triều Tiên có ít kinh nghiệm hơn. Nhưng Hàn Quốc đã tiến bộ đều đặn trong những năm gần đây: vào tháng Sáu năm ngoái, nó trở thành quốc gia thứ 10 trên thế giới triển khai vệ tinh trong không gian sử dụng công nghệ do nội địa phát triển. Vào tháng Tư năm nay, Hàn Quốc phóng vệ tinh thương mại vào quỹ đạo. Tuy nhiên, đến nay, nó vẫn chưa có vệ tinh gián điệp quân sự, và nó dựa vào dữ liệu từ vệ tinh gián điệp của Mỹ để theo dõi Bắc Triều Tiên.
Uk Yang, chuyên gia về an ninh quốc gia và chiến lược quân sự từ Viện Chính sách Asan ở Seoul, nói rằng tin tức tình báo thu thập được bởi vệ tinh gián điệp của Mỹ tập trung vào khả năng tấn công bằng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa của Bắc Triều Tiên, nhưng Hàn Quốc có thể tìm thấy giá trị nhiều hơn trong dữ liệu có thể ảnh hưởng đến họ ở khoảng cách gần: “Họ cung cấp thông tin rất tốt nhưng một số thông tin chúng tôi muốn, Mỹ không quan tâm.”
Dữ liệu từ vệ tinh Hàn Quốc cũng có thể hữu ích đối với Mỹ, đặc biệt coi trọng liên minh Bắc Triều Tiên-Nga. Moscow và Bình Nhưỡng có kho vũ khí hạt nhân mà Washington tin rằng đe dọa an ninh khu vực, và Mỹ, với lịch sử Chiến tranh Lạnh với Liên Xô, coi giám sát bổ sung là một biện pháp răn đe bất kỳ sự leo thang nào, theo Yang.
Với sự mơ hồ của Bắc Triều Tiên, rất khó để xác định chương trình vũ trụ của nó thực sự thành công như thế nào. Nó đã phóng hai vệ tinh quan sát Trái đất thấp vào năm 2012 và 2016, mặc dù liệu chúng có thể truyền dữ liệu hay không vẫn chưa rõ. Vào tháng Năm năm nay, Bình Nhưỡng cố gắng phóng vệ tinh gián điệp đầu tiên của mình, nhưng tên lửa mang theo nó đã rơi xuống biển. Khi các quan chức Hàn Quốc thu thập được xác tàu, họ phát hiện công nghệ bên trong quá thô sơ để thực hiện gián điệp. Một nỗ lực khác được thực hiện vào tháng Tám, nhưng cũng thất bại.
Bộ Quốc phòng Hàn Quốc phỏng đoán rằng sự chậm trễ của Bắc Triều Tiên mộng phần do Bình Nhưỡng kết hợp các công nghệ mới đóng góp từ Moscow, sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin hứa vào tháng Chín sẽ giúp Bình Nhưỡng xây dựng vệ tinh của mình.
Các chuyên gia nói rằng mong muốn có mặt quân sự trong không gian của Bắc Triều Tiên ít liên quan đến việc tăng cường khả năng phòng thủ, và nhiều hơn là tăng cường tinh thần địa phương. Lãnh tụ tối cao Kim Jong Un muốn tăng cường khả năng phòng thủ của quốc gia ẩn dật để đối phó với mối đe dọa ngày càng tăng của liên minh Hàn Quốc-Mỹ. Raska, chuyên gia từ Singapore, nói rằng việc có vệ tinh gián điệp mới sẽ cải thiện hình ảnh của Kim Jong Un trước mắt người dân Bắc Triều Tiên cũng như đối với Trung Quốc và Nga. “Không chỉ là khả năng vệ tinh quân sự”, Raska nói Kim quan tâm. “Quan trọng hơn, ông ta ngày càng nhận được sự hỗ trợ chính trị từ Nga và Trung Quốc.”
Đối với Moscow, tham gia vào chương trình vệ tinh của Bình Nhưỡng sẽ cho phép nó mở rộng phạm vi an ninh tương đối nhỏ hơn của mình ở Đông Bắc Á, theo Yang. “Khu vực này tập trung vào Trung Quốc, Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản, nhưng Nga muốn thể hiện sự hiện diện của mình.”