Cuộc điều tra về vụ xả súng hàng loạt làm ít nhất 18 người thiệt mạng tại một quán bar và một sân bowling ở Lewiston, Maine vào tối thứ Tư tiếp tục diễn ra, nhưng các nhà vận động và chuyên gia cho rằng vụ tấn công này đã nêu bật sự lỏng lẻo của luật pháp Maine về an toàn súng đạn.
Cụ thể, Maine không có một số biện pháp đã được chứng minh có thể giảm tử vong do súng ở người lớn, chẳng hạn như kiểm tra lý lịch đối với các giao dịch bán súng ngắn hoặc luật yêu cầu giấy phép súng – theo nghiên cứu riêng của ông đã chứng minh rằng điều này có liên quan đến việc giảm 60% nguy cơ xảy ra bắn súng hàng loạt.
Michael Rocque, một giáo sư nghiên cứu luật súng tại Đại học Bates ở Lewiston, Maine—trường đại học đã bị phong tỏa thời điểm phỏng vấn Rocque với TIME—nói rằng ông đã lo ngại vụ xả súng có thể nhanh chóng bị lãng quên nếu không có biện pháp ngăn ngừa thêm vụ tử vong do súng. “Chúng ta có công cụ ở tầm tay để có thể không ngăn chặn mọi tội phạm xảy ra, nhưng có thể ngăn chặn một bi kịch. Không phải là đáng để làm điều đó nếu chúng ta có thể làm mà không xâm phạm quyền của mọi người sao?” Rocque nói.
Trong những năm gần đây, nỗ lực thông qua các biện pháp an toàn súng đã thất bại ở bang này. Vào tháng Sáu, Thượng viện bang đã bác bỏ dự luật yêu cầu kiểm tra lý lịch đối với các giao dịch súng tư nhân, bao gồm tại các hội chợ súng, và thay vào đó thông qua luật cấm người ta mua súng cho những người bị cấm sở hữu súng. Và trong khi những bang khác đã áp dụng luật cờ đỏ, Maine hiện chỉ có những gì được gọi là “luật cờ vàng”, yêu cầu phải có ý kiến của chuyên gia y tế bên cạnh lệnh tòa để tạm giữ vũ khí của ai đó; và cho đến gần đây, luật này không được thực thi mạnh mẽ, tờ Portland Press Herald đưa tin,
Như Monisha Henley, phó chủ tịch cấp cao về công tác chính phủ của tổ chức vận động về an toàn súng Everytown, nói: “Luật súng thực sự có thể cứu sống con người, và Maine không có quá nhiều luật như vậy.”
Theo quan điểm của Rocque, Maine đã chậm trễ trong việc ban hành kiểm soát súng, một phần, bởi vì cư dân thường coi bang này là an toàn. Năm 2021, tỷ lệ tử vong do súng ở Maine là 12,6 trên 100.000 người, thấp hơn mức trung bình toàn quốc, theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Quốc gia Mỹ. Nhiều người ở Maine – bao gồm cả Rocque – cũng là thợ săn, và người dân Maine thường coi mình là “những người lao động chân tay tự lo liệu mọi việc”. Nhiều cư dân cũng sở hữu súng: từ năm 2007 đến 2016, khoảng 45% người lớn ở bang này sở hữu súng, so với mức trung bình toàn quốc là 32% vào năm 2016, theo nghiên cứu của Tổ chức RAND.
Tuy nhiên, Rocque lập luận rằng ông lạc quan rằng cư dân Maine sẽ tìm thấy điểm chung sau vụ xả súng, và mọi người có thể hợp tác ngăn ngừa bạo lực trước khi nó xảy ra. Đặc biệt, ông nói rằng luật cờ vàng của Maine đã nhận được sự ủng hộ song phương, và có thể là công cụ quan trọng trong tương lai để ngăn ngừa bi kịch trong tương lai nếu cơ quan thực thi pháp luật tiếp tục sẵn sàng thực thi chúng. Các vụ xả súng hàng loạt “hiếm khi xảy ra đột ngột”, ông nói, lưu ý rằng kẻ gây án thường đe dọa hoặc chia sẻ kế hoạch của họ với người khác.
Rosanna Smart, đồng giám đốc sáng kiến Chính sách Súng ở Mỹ của RAND – phân tích hiệu quả của các biện pháp an toàn súng – nói rằng mặc dù có bằng chứng hạn chế cho thấy luật nào có thể ngăn ngừa cụ thể vụ xả súng hàng loạt – bởi chúng xảy ra tương đối hiếm – nhưng cấm sử dụng băng đạn lớn dường như có thể giảm số ca tử vong trong các vụ xả súng hàng loạt. Ngoài ra, có bằng chứng rằng một số chính sách có liên quan đến tỷ lệ giết người bằng súng thấp hơn nói chung, Smart nói, bao gồm kiểm tra lý lịch và yêu cầu giấy phép mua súng.
Maine cũng có thể cân nhắc ban hành luật không chỉ có thể ngăn ngừa án mạng, mà còn ngăn ngừa tử vong do súng tự sát, Smart nói. Mặc dù tỷ lệ tội phạm bạo lực ở bang này tương đối thấp, bang này có tỷ lệ tử vong do tự sát bằng súng cao, ở mức 9,2 ca tử vong trên 100.000 người so với 6,9 trên 100.000 người toàn quốc. Cụ thể, bà nói, yêu cầu thời gian chờ đợi trước khi mua súng dường như có thể giảm tử vong do tự sát. “Nếu mục tiêu là giảm tử vong do súng, tập trung vào tự sát bằng súng cũng cần thiết song song với tập trung vào các hình thức bạo lực sử dụng súng khác,” bà nói.